Eğer daha önceki Gregtech sürümlerini oynadıysanız veya hiç bu modu oynamamışsanız her iki durumda da Gregtech 6 sizin için biraz zorlayıcı gelebilir. Çünkü başlangıçda oyun dinamiklerini değiştirdiği için bilmeniz gerekenler var.
Çubuk ve Kayalar
Oyuna ilk girdiğinizde büyük ihtimal yerdeki çubuk ve kayaları fark edebileceksiniz. Başlangıç aşamasında bunları yerden toplamanız gerekiyor. Fare'nin Sağ tık tuşuna basarsanız direkt alabilirsiniz. Eğer Sol tuşuna basarak almaya çalışırsanız kırılma efekti olacağı için bekleme süresi olacak.
Peki bunları toplamamız ne işe yarayacak diye sorabilirsiniz. Merak etmeyin rehberimizin devamında bunun üzerinde detaylıca duracağız.
Yerdeki kaya ve çubukları topladığınızda envanterinize şu tarz itemler gelecektir.
Çubukları aletlerin sapı (Kazma, kürek, balta) ve meşale yapmak için kullanabilirsiniz. Kaya ve flint aletler için ise iskeletten düşen kemikleri de sap olarak kullanabilirsiniz.
Flint bulamazsınız bile yerden topladığınız kayalar ile kendinize alet yapabilirsiniz. Kayanın türüne göre yaptığınız aletin özellikleri de değişkenlik gösterir.
Yerden taş toplarken Andesite, Black Granit gibi kaya parçaları envanterinize gelecek. Bu şu anlama gelmektedir. Taşı aldığınız yerin altında aynı türde taşların olduğunu anlayabilirsiniz.
Flint (çakmak taşı) ilk aletleri yapmak için en iyi yöntemdir. Çalışma masası (crafting table) yapmadan envanterinizde yer alan 2x2'lik bölgede üretebilirsiniz.
Meteorite (meteorit) ile yapılan aletlerin manyetik özelliği olduğu için yerdeki eşyaların yanına gitmeden direkt envanterinize gelmesini sağlar. Oyunun ilerleyen aşamasında daha iyi Crucible (madenleri içinde erittiğimiz kova gibi bir şey) yapmak içinde ihtiyacınız olacak.
Yerden taşları toplarken bazılarında maden olduğunu fark edeceksiniz. Eğer cevher içeren bir taş aldıysanız büyük ihtimal bulunduğunuz yerin altlarında o cevherin damarı olacaktır. Yalnız şunu unutmayın! Minecraft oynarken direkt altınızı kazmayın. Çünkü hiç hoş olmayan şeylerle karşılaşabilirsiniz. En iyi yöntem sarmal merdiven şeklinde aşağıya doğru kazmaktır.
Gregtech 5'den sonra madenler Minecraft'ın varsayılan halindeki gibi dağınık değil, toplu olarak bulunurlar. Bu yüzden aradığınız madeni bulması uzun sürecektir. Eğer harita modu kullanıyorsanız bulduğunuz madenlerin yerini işaretleyiniz. Başlangıç aşamasında ihtiyacınız olmayan madenler ilerleyen zamanlarda lazım olacak. Aynı madeni tekrar tekrar aramamak için iyi bir yöntem.
Harita modu kullanmıyorsanız not defterine bulduğunuz madenlerin koordinatlarını yazabilirsiniz.
Ateş Yakmak ve Meşale
Elinizde flint ve cevher taşıyan bazı kayaçlar varsa çakmak üretebilirsiniz. Ya da oyunda undead (ölümsüz) moblardan ve zindan (dungeon) sandıklarından kibrit (match) elde edebilirsiniz.
Eğer bu yöntemleri yapacak durumda değilseniz flint ile bir bıçak yaparak yerdeki otlara vurun.
Envanterinize grass (ot) gelecek. Daha sonra bunları Crafting table'de Grass Bale (ot balyasına) çevirip yere serin ve zamanla kurumasını bekleyin. Bir süre sonra yeşil renkte gözüken balyalar sararacak. Sarardıktan sonra geri toplayın. Kurumuş otlar ile torch ve ateş yakmak için Fire Starter craft edebilirsiniz.
Dünyada gezinmeye devam ederseniz sıklıkla kurumuş odunlar ile karşılaşacaksınız. Onlara da bıçak veya balta ile sağ tıklayarak Dry Bark kazanabilirsiniz. Bunla da torch ve Fire Starter craft edebilirsiniz.
Copper (Bakır), Lead (kurşun) ve diğer kolay eriyen madenler
Maden eritme düzeneği kurmak için şunları yapmanız gerekiyor:
Vanilla fırında bazı madenleri pişirebilirsiniz. Örn: Chalcopyrite, Tetrahidrite, Tin, Lead vs.
Pişen cevherleri ingot haline getirdikten sonra bunları plakaları çevirmeniz gerecek. Bu yüzden örs'e (anvil) ve çekice (hammer) ihtiyacınız olacak. Yerden topladığınız kaya parçaları ile yapabilirsiniz. Rehberin ilerleyen yerlerinde örs kullanımı hakkında detaylar vereceğim.
Maden eritme sistemini kurarken ihtiyacımız olan Crucible ve Burning Box malzemelerini craft edebilmek için File, Chisal, Wrench ve Saw gibi el aletlerinize ihtiyacınız olacak. Başlangıç aşamasında bunları Copper, Lead, bronze gibi madenlerden kolaylıkla yapabilirsiniz.
Gerekli el aletlerini yaptıktan Chisal ve File ile Crucible craft edebilirsiniz. Crucible kullanmak için Burning Box'a ihtiyacınız olacak. Başlangıç aşamasında Lead veya Bismuth Burning Box craft edebilirsiniz.
Burning Box craft etmek için 4x Lead veya 4x Bismuth Plate ve 1x Double Copper Plate elde etmeniz gerekiyor.
Double plate elde etmek için 3 ingot örsünüzde çekiçleyin.
Burning Box'unuzu yapmak için 3x bricks (tuğla) bloklarına ihtiyacınız olacak. Dünyada topladığınız killeri (clay) fırında pişirerek elde edebilirsiniz.
Burning Box ile madenleri eritmek için Crucible craft etmek gerekiyor. Başlangıçta seramik crucible yapabilirsiniz. Kil bloklarını fırında pişirerek sertleştirilmiş kil (Hardened Clay) elde edebilirsiniz.
Örs (Anvil) Kullanımı
Örsü kullanmak için çekiç olması gerekli.
Örsü yerden topladığınız Red, Black Granit gibi taşlardan craft edebilirsiniz. İlerleyen zamanlarda Bronze, Tungstensteel gibi madenler ile daha sağlam örsler yapabileceksiniz.
Gregtech 6'nın örsleri için herhangi bir gui tasarımı bulunmuyor bu yüzden etkileşim ile malzemelerimizi üreteceğiz.
Plaka (Plate) Üretimi İçin: Sola ve sağa ingot (külçe) koyun ve çekiçleyin. Bu size double ingot verecek. Tekrardan double ingotu örse diğer tarafı boş kalacak şekilde koyun ve çekiçleyin. Artık plate hazır.
Folyo (Foil) Üretmek İçin: Sol tarafa plate koyun ve çekiçleyin.
Bükülmüş Plaka (Curved Plate) Üretimi İçin: Sağ tarafa plate koyun ve çekiçleyin.
Uzun Çubuk (Long Rod) İçin: Her iki tarafa çubuk koyun ve çekiçleyin.
Kısa Yay (small spring) Yapmak için: Sol tarafa çubuk koyun ve çekiçleyin.
Yay (Spring )Yapmak İçin: Sol tarafa uzun çubuk koyun ve çekiçleyin.
Örsler yapıldığı malzemeye göre dayanıklıkları vardır. Bu yüzden örsler kullanıldıkça yıpranacak ve en sonunda parçalara ayrılacaktır. Kırılma sonrası yapılan malzemeye göre arkasında parçalar bırakacak. Bunları geri dönüştürebilirsiniz. Örsün kalan canını öğrenmek için Magnifying Glass üzerine sağ tıklayabilirsiniz. Bu eşyanın ne olduğuna yazımızın ilerleyen yerlerinde değineceğiz.
Crucible Kurulumu
Bu aşamaya geldiğinizde artık madenleri eritip kalıp haline getirmeniz gerekiyor. Bu sayede steam/bronze çağına geçebilirsiniz.
Crucible'ı kullanmak için Burning Box'a ihtiyacınız olacak. Burning Box'u yaptıktan sonra Ceramic (seramik) Crucible yapmanız gerekiyor. Topladığınız killerden yapabilirsiniz.
Kalıp (Mold) Hazırlama
Erittiğiniz malzemeleri kalıba dökmek için Mold yapmanız gerekiyor. Yeni craft edilen moldlarda herhangi bir kalıp şekli bulunmamaktadır. Siz Chisel kullanarak kalıba şekil vermeniz gerekiyor. İngot (külçe) yapacaksanız 3x5, plaka için 5x5, Çubuk için 1x5 boyutlarında şekillendirmeniz gerekiyor. Başka bir konuda tüm kalıp şekillerinden detaylıca bahsederim.
Şekillendirme işleminde yanlış bir işlem yaparsanız Mold'unuzu çöpe atmanıza gerek yok çünkü her nokta için bir nugget olacak şekilde hesaplanıyor. Şekilleri verirken hizalamanın bir önemi yok. Sadece belirtilen boyutları tam karşılasın yeterli.
Mold'un hangi kalıbı üreteceğinden emin değilseniz Magnifying Glass ile bakabilir ya da envanterinize aldığınız da tooltip ekranında hangi kalıp olduğunu görebilirsiniz.
Madenleri Eritip Kalıba Dökme
Tüm hazırlıkları yaptıktan sonra artık madenleri eritmeye hazırsınız demektir. Lakin bu aşamada da bilmeniz gereken çok şey var. Yoksa benim gibi durmadan Crucible'i eritirsiniz.
Her malzemenin erime ve kaynama noktaları var. Aynı şekilde Crucible ve Mold'larınızı yaptığınız malzemeye göre de erime noktaları var. Seramikten yapılan kalıplar en fazla 2500K'ne (Kelvin) kadar dayanabilir. Meteoric Steel'den yapılan ise 2807 K kadar dayanabilir. Zaten başlangıç aşamasında bronze, iron yapacağınız için seramik yeterli olacaktır.
Bazı madenlerin erime sıcaklıkları (kelvin)
Oyunda yanabilen hemen hemen her şeyi yakabilirsiniz. Fidanlar, kömürler, el aletleri, odunlar vs. Bunların belirli yanma süreleri var. Kömürlerin yanma süreleri uzun olduğu için belirli sıcaklığa geldikten sonra söndürmesi zor olabilir ve çok ısıdan dolayı Crucible'ın erimesine sebep olacaktır. Bu yüzden başlangıçta yanma süreleri daha hızlı olan yanıcı maddeleri kullanmanız gerekiyor ya da kömür filan kullanıyorsanız madeniniz eridiği zaman Burning Box'u kırınız. İlerleyen zamanlarda yanıcı gaz ve sıvı kullanan Burning Box'lar olacak. Bunlar anında tepki verdiği için bu sıkıntıyı yaşamayacaksınız. Rehberin ilerleyen yerlerinde de bunlardan bahsederim.
Oyunda birebir edindiğim deneyimler ve kaynakta belirttiğim rehberden yola çıkarak hemen hemen bildiğim çoğu şeyi anlatmaya özen gösterdim. Maden eritmeyle alakalı bir önemli nokta daha kaldı. Kazdığınız cevherleri (block tarzında olanlar) direkt Curible içine atarsanız sistem bunu taş olarak görecektir ve madenler boşa gidecektir. Bu yüzden ilk aşamada Hammer (çekiç) yaptıktan sonra cevherleri parçalamanız gerek. Bu size Crushed Copper Ore gibi eşya verecek. Bu şekilde bunu Crucible atabilirsiniz. Fakat attıktan sonra kürek yardımı ile içinde ki taş parçalarını almanız gerekiyor. Çünkü maden bloklarını olduğu gibi kırdığımız için cevherlerin içinde taş kalıntıları da oluyor. Iron (demir) yaptıktan sonra ufak ufak madenleri yıkamaya girecekseniz. Yıkanmış madenlerde bu durum söz konusu değil. Rehberimizin ilerleyen bölümlerinde maden çıkama ve işleme hakkında detaylı bilgiyi vereceğim. Şuan için aşama aşama gidiyoruz. Oyunda adım adım gelişebilmek için nelerin yapılması gerektiğini anlatıyorum.
O halde hadi kaynatalım.
Rehberin başlarında ateş yakabilmeniz gereken bilgileri vermiştim zaten. Tüm her şeyi hazır ettikten sonra artık Burning Box'u ateşleyebilirsiniz. Burning Box'un yapıldığı malzemeye göre ısı verecektir. Mesela: İnvar'dan yapılan Burning Box 16/HU verirken Bronze'dan yapılan 24/HU verir.
Cevherlerin erimesi için gereken ısının hesaplanması kısaca şu şekilde.
((Eritilecek Metallerin ve Crucible ağırlığı)*(Mevcut sıcaklık ve ortam sıcaklığına bölünür.) ve (Burning Box verimliliğinin % olarak 50000 katı))
Ben oynadığım da ortam sıcaklığı sabit 284K'idi. Biyomdan biyoma değişiyor mu bilmiyorum.
Not: Crucible'lar yapıldığı malzemeye göre çabuk ısınabilir. Seramikten yapılan Crucible, Tantalum'a göre daha fazla ısı geçirir.
Madenleri eritirken yaktığımız malzemeler bir süre sonra küle dönüşecek. Aralıklarla Burning Box içinde külleri temizlemeniz gerekiyor. Yanmadığı zaman elinizle alabilirsiniz ama yanarken elinizle almaya kalkarsanız cıs olacaktır. Bu yüzden kürek kullanın.
Başlangıçta termometre olmadığı için sıcaklığı ölçemeyeceğiz. Bu yüzden Crucible'a attığınız madenleri sürekli gözlemeniz gerekecek. Madenler erime sıcaklığına ulaştıktan sonra sıvı formuna dönüşecek.
Daha sonra sıvı formuna dönüştükten sonra Bu aşamada Burning Box'u söndürmeniz gerek. Önüne tam blok koyarak söndürebilirsiniz.
Alloy Yapımı
Termometre olmadan alloy yapmak zorlu bir süreç. Karıştıracağınız malzemelerin farklı erime sıcaklıkları olacaktır. Bronze yapımından örnek vereceğim. Bronze elde etmek için Copper ve Tin madenlerini karıştırmanız gerekecek. Tin 505 kelvin sıcaklıkta eridiği için ilk önce krem renkli bir sıvı ile karşılaşacaksınız. Bu aşamada Copper'ın da erimesini beklemelisiniz. Crucible ısısı 1357K ulaştıktan sonra Copper madeni de eriyecektir. Copper madeninin sıvı formu parlak turuncu renktedir. Bir süre sonra Copper ve Tin karışacak Sönük Turuncu rengini alacaktır. Bu aşamada Burning Box'u söndürüp erimiş madenleri kalıba dökmeniz gerekecek.
Erimiş madenleri kalıba dökme ve soğutma
Madenler eridikten sonra kalıba döküp şekil vermesini sağlayacağız. Yaptığınız Mold (kalıp), Crucible'ın yanına koyunuz. Daha sonra Mold üzerine sağ tıklayın ve sıvı formunda bulunan madenin soğuyup katılaşmasını bekleyin. Soğuduktan sonra akışkan görüntü kaybolacak ve renk değişecektir. Örneğin; oyunda demir madeni erimişken kırmızı rengindedir. Soğuduğunda beyaz görünüm alır. Katılaştıktan sonra ortam sıcaklığına düşene kadar soğumaya devam edecektir. Eğer çok sıcakken almaya kalkarsanız malzemenin sıcaklığına göre canınız gidecek. Eğer sıcakken almak istiyorsanız Pincers el aletini kullanabilirsiniz veya hazmet suit yapabilirsiniz. Hazmet suit'i bu aşamada yapamazsanız. Rubber işlemeye başladıktan sonra yapabilirsiniz.
Artık gelişiminizi sürdürmek ve buhar çağına geçmek için gereken makinaları craft etmeye başlayabilirsiniz. Fakat ilk önce madenleri daha rahat eritip kalıba dökmek için termometre yapmamız gerekecek.
Termometre Yapımı
Mevcut sıcaklığı ölçmemiz ve ileride redstone kullanarak otomatik Crucible kurumu hazırlamak için sıcaklığı ölçmek istiyoruz. Başlangıçta en azında elle sıcaklığı ölçmek için termometre yapmanız gerekiyor. Termometre yapımı Mercury (Hg - Civa) istediği için bunu Cinnabar madeninden karşılayabilirsiniz. Cinnabar'ın sıvılaşma sıcaklığı düşük olduğu için 1 sn kadar kısa sürede ısıtmanız yeterli. Çok ısıtırsanız kaynayacaktır. Size zarar verip kaybolacaktır. Bu yüzden dikkat!
Kaynayan cıvayı almak için Glass Bottle (Cam şişe) ile Crucible'a sağ tıklayın.
Termometre için Kırmızı boya şişesi de isteyecek. Kırmızı gülleri Juicer (ezici gibi bir şey) ile ezebilirsiniz. Daha sonra Glass Bottle ile sağ tıklayarak alın.
Tüm malzemeleri hazırladıktan sonra bir miktar cam ile termometrenizi yapabilirsiniz. NEI (Not Enough Items) modunda gerekli tarifler mevcut zaten. Sadece tarifi gösterilemeyen şeyleri anlattım.
Termometre ile sağ tıklayarak Crucible ve Mold sıcaklığını ölçebilirsiniz.
Bir süre daha ilerledikten sonra Thermometer Sensor yapmanız gerekecek. Bu sensör, Crucible'a yerleştirildiği için otomatik olarak sıcaklığı ölçüp panelde size gösterecek. Nasıl bir şeye benzediğiniz merak ediyorsanız;
Tabii ki de sadece sıcaklığı öğrenmek için kullanmıyoruz bunu. Screwdriver (Tornavida) ile fonksiyonlarını değiştirebilirsiniz. Üzerindeki tuşlar ile sıcaklık aralığı belirleyebilirsiniz. Bu sayede Crucible kurulumunuzu otomatikleştirebilirsiniz. Otomatik kontrolü tam sağlamak için sıvı veya gaz yakıt tüketen burning box'ları kullanabilirsiniz. Başlangıç aşamasında Coke Oven ile creosote oil üretebilirsiniz. Bu detaylı bir işlem olduğu için burada fazla yer vermem mümkün değil ama videolu rehberlere bakabilirsiniz.
Iron (Demir) ve Steel (Çelik) Gibi Madenlerin Yapımı
Gelişiminizi sürdürmek için demir ve çeliğe ihtiyacınız olacak. Bu yüzden bunların nasıl yapıldığını da bilmeniz gerekiyor. Gregtech 6 ile beraber artık oyunda saf olarak demir madeni bulamıyoruz. Magnetite, Brown/Yellow Limonate, Hematite gibi madenleri C (Carbon) ile birleştirerek demir üretebiliyoruz. Gerekli tarifler için NEI moduna bakabilirsiniz.
Not: Buhar çağında makinalar ile cevherler işlerken bazı madenlerden ufak miktarda demir parçaları elde edebileceksiniz. O aşamaya gelene kadar bu şekilde demir üretmeniz gerekecek. Çünkü buhar çağına geçmek için demire ihtiyacınız olacak.
Demir Yapımı
İlk aşamada demir yapmanın en kolay yolu Black Sand (Siyah kum) toplamak. Bu kumda Magnetite cevheri bulunur.
3 Külçe demir için: 14x Black Sand, 3x Carbon'u kaynatmanız gerek. (Kömür ve Charcoal tanesi 0,5 oranında C bulundurur. Bu yüzden 6 tane kömür atmanız gerek.)
Hepsi eridiğinde kırmızı renkte sıvı oluşacak. Bunu gördüğünüz anda demirin oluştuğunu anlayabilirsiniz. Bu noktada kalıba döküp demiri almak kaldı.
Wrought Iron Yapımı
Çelik yapabilmek için Demiri çok fazla ısıtıp Wrought Iron elde etmeniz gerekiyor. Demirin sıvılaşma ısısı 1811K iken Wrought Iron için 2014K civarındadır. Wrought Iron'a döndüğünde kırmızı renkli sıvı hafif soluklaşacak.
Çelik Yapımı
Çelik oyunda sıklıkla kullanacağımız malzemelerden birisi. Elektrik çağı için gerekli olan malzemelerin yapılmasından tutunda LV aşamasında da bir çok makinayı çelikten ve/veya paslanmak çelikten yapacaksınız.
Not: Çeliği üretmek için buhar çağına geçmeniz gerekecek. Buhar çağıyla ilgili bilgiyi rehberin ilerleyen kısımlarında belirteceğim.
Çelik yapımı için Wrought Iron ve 1.000 milibucket miktarında havaya ihtiyacınız olacak. Başlangıçta steam ile çalışan (Bronze Engine - RU) kullanarak Crucible'a hava verebilirsiniz. Bir süre daha kaynattıktan sonra kıpkırmızı renge bürünecek. Bu aşamada çelik olmuş demektir. Geriye kalan kalıba döküp soğumasını beklemek.
El İşçiliği Çağı
Demir ürettikten sonra Steam çağına geçmek için lazım olan birkaç manuel çalışan bloklara ihtiyacımız olacak.
Wooden Bucket: 3x tahta ve bir element ile yapılır. Başlangıç aşamasında Copper madenini kullanabilirsiniz. Sıcak olmayan sıvıları taşımak için kullanılır.
Ceramic Jugs: Kilden yapılır. 2000 L kadar sıvıları taşıyabilirsiniz. Sıvıları tekrardan dünyaya dökemezsiniz. Eğer meyve suyu barındırıyorsa içebilirsiniz. Yağmur yağarken dışarı koyarsanız zamanla su toplayacaktır.
Mortars: 5x Stained Clay (sertleştirilmiş kil), 2x Iron Ingot (demir külçesi) ile yapılır. Hurdaları, parlanmış ve yıkanmış cevherleri toz haline getirmek için kullanılır.
Juicer: 4x Stained Clay ile yapılır. Organik bileşenlerin suyunu çıkartmak için kullanılır. Erken aşamada rubber üretimi için gerekli olan Latex'i elde edebilir. Çiçeklerin suyunu çıkartabilirsiniz. (Termometre yapımı için kırmızı gülü ezerek kırmızı boya elde etmek.)
Grindstone: Magnifying Glass yapmak için ve ilerleyen aşamalarda lazer makinaları için gerekli olan lensleri bunda üretebilirsiniz.
Mixing Bowl: 5x Stained Clay ve kırmızı boya ile yapılır. Bileşenleri karıştırmak için kullanılır. Glue,
Gunpowder, Yiyecek, Asfalt, Alloy vs.
Bathing Pod: Başlangıç aşamasında tahtayla üretilir ve sıcak sıvıları tutamaz. Bileşenlere belli sıvılar ile karıştırarak yeni maddeler elde edilir. Kağıt, Trited Wood vs. Tüm tariflere bakmak için NEI modunu kullanabilirsiniz. Paslanmaz çelik ile yapılan versiyonunda ise sıcak sıvıları bulundurabilirsiniz. Elektrik çağına geçerken Galvanized Steel elde etmek için Zinc eritmek gerekecek.
Wooden Pipes: Kabuğu soyulmuş odun kütükleri ile yapılır. Başlangıç aşamasında soğuk sıvıları taşımak için kullanılır. Steam çağı için eve su çekmemiz gerekecek. Bunun ile çekebilirsiniz.
Drains: Sıvı taşıyan bir boruya bağlandığında dünyadan sıvıları çekebilir. Başlangıç aşamasında Steam üretmek ve madenleri işlemek için eve su çekmek gerekecek. Bunu kullanabilirsiniz. Gregtech 6'da sular sınırsız değildir. Sınırsız bir kaynağa sahip olmak için River biomuna yerleştirmeniz gerekecek.
Not: Evinizin illa River biyomunda olmasına gerek yok. Sadece Drain'in bulunduğu yer önemli.
Cauldrons (Vanilla): Eğer su hattına bunu koyarsanız içerisi otomatik olarak dolacaktır. Başlangıçta madenleri elle yıkamak için kullanılır. Bağladığınız su hattında kullanılan boruların taşıma oranı ne kadar yüksek ise o kadar hızlı şekilde dolacaktır. River biyomundan çektiğiniz su ile madenleri yıkarsanız ekstra maden parçaları kazanacaksınız.
Sifting Table: Toz haline getirilen cevherleri elemek için kullanılır. Lapis lazuri, Diamond elde etmek için bundan geçirmeniz gerekecek. Şansa bağlı olarak elediğiniz cevhere ek olarak bazı cevherler verecektir. Tüm tariflere NEI ile bakabilirsiniz.
Barrels: Sıcak olmayan sıvıları taşımak için kullanılır.
Item Barrels: Cheap versiyonlar 8.000, normal versiyonları 10.000 adet item saklayabilir. Item Barrel'ların en güzel yanı tozları otomatik olarak craft etmesidir. Madenleri işlerken ufak parçalar çok fazla bulunacak. Otomatik olarak bu parçaları birleştirir. Oyun sürecinde item barrel'lara çok fazla eşya depolayacağımız için hangi eşyanın nerede olduğunu sürekli aramak zor olabilir. Otomatik olarak eşyaları yerleştirmek için Storage Inserter yapabilirsiniz. Item Barrel'lar tahtadan yapıldığı için yanıcıdır. Bu yüzden sıcak sıvıların ve Burning Box'ların yanına yerleştirmeyin. Eğer yanan bir şeyin yanına item barrel koymak istiyorsanız IronWood Item Barrel yapabilirsiniz.
Mass Storage: Çalışma mantığı aynı Item Barrel'lar gibidir. Bunlar yapıldığı elemente göre daha fazla eşya saklayabilir.
Coke Oven: Odunları Charcoal'a, kömürleri Coal Coke'a çevirmek için kullanılır. Bu işlemler gerçekleştirilirken Creosote Oil elde edeceksiniz. Bunu da Liquid Burning Box'ları yakmak için kullanabilirsiniz. Oilshare ile de Oil elde edilir.
Wood Tank: Başlangıç aşamasında fazla miktarda bulunan sıcak olmayan sıvıları depolamak için kullanabilirsiniz. 432.000L tutar. Wood Tank Main Valve alta gelecek şekilde ve 3x3 boyutlarında ortası boş şekilde Wood Wall ile döşemeniz gerekecek. Multiblock'un tamamlandığını kontrol etmek için Magnifying Glass kullanabilirsiniz. Başlangıç aşamasında Coka Oven'dan çıkan Creosote Oil'i depolamak ve buhar çağına geçtikten sonra Distilled Water'ı depolamak için kullanabilirsiniz. Yalnız Wood Tank'ları yanan makinaların veya sıcak sıvı ve gaz geçişi olan boru hatların yanına kurmayınız aksi halde yanar.
Tank: İlerleyen aşamalarda madenler ile daha fazla alana sahip tanklar yapabilirsiniz. Yapıldığı malzemeye göre asitleri veya gazları tutabilir. Örneği asit ve gazları tutmak için paslanmaz çelikten yapmalısınız.
Çalışmalarınızı sürdürürken kolaylık sağlayacak bazı malzemeler
Hopper: Gregtech 6 ile birlikte birçok element ile huni yapabiliyoruz. Bu huniler yapıldığı malzemeye göre daha fazla alana sahip olabilir. Screwdriver (tornavida) ile kaç tane item vereceğini ayarlayabilirsiniz. Lignite Coal madenini işlerken bolca Germanium elde edeceksiniz. Germanium ile hunilerinizi yapabilirsiniz.
Chest: Gregtech 6 ile birlikte birçok element ile chest yapabiliyoruz. Bu chestler yanmaya karşı dayanıklıdır ve 2 vanilla chest kadar alanı barındırmaktadır. Lignite Coal madenini işlerken bolca Germanium elde edeceksiniz. Germanium ile hunilerinizi yapabilirsiniz.
Advanced Crafting Table: Birçok element ile yapabilirsiniz. Crafting Table'ın gelişmiş versiyonudur. Otomatik olarak yapılan malzemeyi hazırlar, aletleri ve sıvıları saklamak için slotları bulunur. Alt kısmında ise itemleri saklamak için alan bulunur.
Comparment Drawers: Tek bir blokta 4 sandık kadar alan bulunur. Advanced Crafting Table yanına koyulursa bunun içerisine koyduğunuz itemleri tanıyacaktır.
El işçiliği çağında genellikle yapacağınız işler şunlar olacak;
Maden, kum ve çakıl toplamak.
Çekiç ile cevheri kırmak. Kum ve çakılları elekten geçirmek.
Dünyada saf olarak bulunmayan madenleri elde etmek için kırdığınız cevherleri yıkamak.
Crucible ile madenleri eritip plate, ingot, ring elde etmek.
Bol bol Iron, Bronze elde edin.
Bol bol Kömür elde edin.
Bu aşamada tüm bu işleri maalesef elle yapacağız. Fakat bunları bizim yerimize yapan makinalar mevcut. Bu aşamada halen elektrik üretemediğimiz için %100 otomatik bir kurulum yapamayacağız fakat önemli ölçüde iş yükümüzü hafifletecek. O halde hazırsanız Steam çağına geçelim.
Steam Çağı (Buhar Çağı)
Bu aşamaya geldikten sonra ufak ufak matematik yapmanız gerekecek. Kullanacağımız makinaların çalışması için gereken enerjiyi üretmek için Steam kullanacağız. Kullanacağımız makina çeşitli enerji türlerine ihtiyaç duyacaktır. Crusher kullanmak isterseniz KU üretmek için Steam Engine kullanmanız gerekecek. Centrifuge, Wiremill gibi makinaları kullanmak için ise RU üretmek için Steam Turbine kullanmanız gerekecek. Enerji türleri hakkında daha detaylı bilgiyi buradan alabilirsiniz: Gregtech 6 Enerji Türleri
Steam üretmek için evinize düzenli gelen su kaynağına ihtiyacınız olacak. Yazımızın önceki bölümlerinde suyu eve getirmek için gerekenlerden bahsettim. Su kaynağımız hazır ise Stam üretmek için Burning Box ve Boilar craft etmeniz gerekecek. Başlangıç aşamasında bronze ile yapabilirsiniz.
Crucible kurulumuna benzer bir şekilde Burning Box'u altta, Boilar'ı üste koyun. Daha sonra fluid pipe ile boilar'a su akışını sağlayın. Yakınında Burning Box olduğu için tahtadan yapılmış fluid pipe'ları burada kullanmayın. Bronze ile yapabilirsiniz.
Boilar'ın üst tarafından buhar çıkışı bulunacaktır. Buharı kullanmak istediğimiz makinaya doğru fluid pipe hattı çekiyoruz.
Kurulumları hazırladıktan sonra Burning Box'u yakıyoruz ve Boilar'ın ısınmasını bekliyoruz. Boilar üzerinde basıncı ölçen barometre bulunacaktır. İbre yeşil'e ulaştığında Steam üretimi başlamıştır. Eğer üretilen Steam'ı kullanmazsanız zamanla Boilar içindeki basınç birikecek ve ibre kırmızıya geldikten sonra patlayacaktır. Bu yüzden kullandığınız makinaların ne kadar steam'a ihtiyaç duyduğuna bakmalısınız ve bu ihtiyaç kadar üretim yapmalısınız.
Örnek olarak;
Bronze Crusher çalıştırmak için Bronze Steam Engine'a yeterli miktarda buharı sağlamak için 2x Bronze Burning Box ve 2x Bronze Boilar'a ihtiyacınız olacak.
Uyarı: Boilar içinde su kalmazsa veya aşırı basınç olursa patlayacaktır. Bu yüzden kaynak kullanımını iyi ayarlamanız gerekecek. Magnifying Glass ile içerisinde ne kadar su ve buhar olduğuna bakabilirsiniz.
Buhar ile çalışan makinalar sürekli çalışacaktır. Gregtech 5'de sadece yapılacak iş varsa harcıyordu fakat Gregtech 6'da makinanın yapacak işi yoksa bile buhar almaya devam ettikçe boşta çalışmaya devam edecektir. Kaynakların boşa gitmemesi için makinalar ile işiniz bittiğinde Burning Box'u söndürmeniz gerekecek.
Steam kullanan makinalar içerisinde Buhar zamanla yoğunlaşacağı için düzenli olarak Distilled Water üretecektir. Distilled Water'ı sürekli olarak makinaların içinden tahliye etmemiz gerekecek. Aldığımız sıvıyı depolamak için tank yapmanız gerekecek. Başlangıç aşamasında Wood Tank yapabilirsiniz.
Kireçlenme (Calcification)
Dünyadan çektiğimiz su ile buhar ürettikçe Boilar içerisinde kireçlenme meydana gelecektir. Bu da verimliliği düşürecektir. Mignifying Glass ile kireçlenme oranına bakabilirsiniz. Kireçlenme en yüksek aşamaya ulaştığında mevcut verimlilik %50 azalacaktır. Yani 48 steam/t üreten bir boilar 24 steam/t üretecektir.
Kireci temizlemenin birkaç yolu var.
1. Yöntem: Kireçlenmiş Boilar'ı Chisel ile temizleyebilirsiniz ancak temizleme aşamasında içinde buhar olmamalı ve ısı almaması gerekmektedir.
2. Yöntem: Boilar'ı kırıp yerine geri koyun.
Her iki yöntemde de sürekli olarak verim düşüklüğü olacak ve bize ekstra iş yükü çıkartacaktır. Bu durumdan kurtulmak için Dryer ile Distilled Water hazırlamamız gerekecek. Dryer Steel ile yapıldığı için Steel üretmeniz gerekecek. Yazımızın önceki bölümlerinde nasıl üretileceğini yazmıştım. Dryer'in çalışması için Steel Burning Box'a ihtiyacınız olacak. Dryer'a düzenli olarak su sağladığınız sürece Distilled Water hazırlayacaktır. Zaten buhar ile çalışan makinalarımızda düzenli olarak Distilled Water üretecektir. Bunları bir tankta depoladıktan sonra Distilled Water'ları Boilar'ın içine verebilirsiniz. Yalnız ilk önce kirençlenmiş Boilar'ları temizlemeyi unutmayın.
Buhar İle Çalışan Basit Makinalar ve Maden İşleme Tesisi
Not: Daha anlatılacak çok şey var ama buraya kadar yazmak çok yordu. Yakın zamanda konu güncellenecektir.
Kaynak:
Not: Bu konu birebir çeviri değildir. Oyun ingilizce olduğu için bir çok malzemenin adı ingilizce olarak yazdım. Fakat ne olduğunu bilmeyenler için parentez içine türkçesini yazdım. Yada ingilizcesini yazıp parentez içinde türkçesini yazdım..
Çubuk ve Kayalar
Oyuna ilk girdiğinizde büyük ihtimal yerdeki çubuk ve kayaları fark edebileceksiniz. Başlangıç aşamasında bunları yerden toplamanız gerekiyor. Fare'nin Sağ tık tuşuna basarsanız direkt alabilirsiniz. Eğer Sol tuşuna basarak almaya çalışırsanız kırılma efekti olacağı için bekleme süresi olacak.
Peki bunları toplamamız ne işe yarayacak diye sorabilirsiniz. Merak etmeyin rehberimizin devamında bunun üzerinde detaylıca duracağız.
Yerdeki kaya ve çubukları topladığınızda envanterinize şu tarz itemler gelecektir.
Çubukları aletlerin sapı (Kazma, kürek, balta) ve meşale yapmak için kullanabilirsiniz. Kaya ve flint aletler için ise iskeletten düşen kemikleri de sap olarak kullanabilirsiniz.
Flint bulamazsınız bile yerden topladığınız kayalar ile kendinize alet yapabilirsiniz. Kayanın türüne göre yaptığınız aletin özellikleri de değişkenlik gösterir.
Yerden taş toplarken Andesite, Black Granit gibi kaya parçaları envanterinize gelecek. Bu şu anlama gelmektedir. Taşı aldığınız yerin altında aynı türde taşların olduğunu anlayabilirsiniz.
Flint (çakmak taşı) ilk aletleri yapmak için en iyi yöntemdir. Çalışma masası (crafting table) yapmadan envanterinizde yer alan 2x2'lik bölgede üretebilirsiniz.
Meteorite (meteorit) ile yapılan aletlerin manyetik özelliği olduğu için yerdeki eşyaların yanına gitmeden direkt envanterinize gelmesini sağlar. Oyunun ilerleyen aşamasında daha iyi Crucible (madenleri içinde erittiğimiz kova gibi bir şey) yapmak içinde ihtiyacınız olacak.
Yerden taşları toplarken bazılarında maden olduğunu fark edeceksiniz. Eğer cevher içeren bir taş aldıysanız büyük ihtimal bulunduğunuz yerin altlarında o cevherin damarı olacaktır. Yalnız şunu unutmayın! Minecraft oynarken direkt altınızı kazmayın. Çünkü hiç hoş olmayan şeylerle karşılaşabilirsiniz. En iyi yöntem sarmal merdiven şeklinde aşağıya doğru kazmaktır.
Gregtech 5'den sonra madenler Minecraft'ın varsayılan halindeki gibi dağınık değil, toplu olarak bulunurlar. Bu yüzden aradığınız madeni bulması uzun sürecektir. Eğer harita modu kullanıyorsanız bulduğunuz madenlerin yerini işaretleyiniz. Başlangıç aşamasında ihtiyacınız olmayan madenler ilerleyen zamanlarda lazım olacak. Aynı madeni tekrar tekrar aramamak için iyi bir yöntem.
Harita modu kullanmıyorsanız not defterine bulduğunuz madenlerin koordinatlarını yazabilirsiniz.
Ateş Yakmak ve Meşale
Elinizde flint ve cevher taşıyan bazı kayaçlar varsa çakmak üretebilirsiniz. Ya da oyunda undead (ölümsüz) moblardan ve zindan (dungeon) sandıklarından kibrit (match) elde edebilirsiniz.
Eğer bu yöntemleri yapacak durumda değilseniz flint ile bir bıçak yaparak yerdeki otlara vurun.
Envanterinize grass (ot) gelecek. Daha sonra bunları Crafting table'de Grass Bale (ot balyasına) çevirip yere serin ve zamanla kurumasını bekleyin. Bir süre sonra yeşil renkte gözüken balyalar sararacak. Sarardıktan sonra geri toplayın. Kurumuş otlar ile torch ve ateş yakmak için Fire Starter craft edebilirsiniz.
Dünyada gezinmeye devam ederseniz sıklıkla kurumuş odunlar ile karşılaşacaksınız. Onlara da bıçak veya balta ile sağ tıklayarak Dry Bark kazanabilirsiniz. Bunla da torch ve Fire Starter craft edebilirsiniz.
Copper (Bakır), Lead (kurşun) ve diğer kolay eriyen madenler
Maden eritme düzeneği kurmak için şunları yapmanız gerekiyor:
Vanilla fırında bazı madenleri pişirebilirsiniz. Örn: Chalcopyrite, Tetrahidrite, Tin, Lead vs.
Pişen cevherleri ingot haline getirdikten sonra bunları plakaları çevirmeniz gerecek. Bu yüzden örs'e (anvil) ve çekice (hammer) ihtiyacınız olacak. Yerden topladığınız kaya parçaları ile yapabilirsiniz. Rehberin ilerleyen yerlerinde örs kullanımı hakkında detaylar vereceğim.
Maden eritme sistemini kurarken ihtiyacımız olan Crucible ve Burning Box malzemelerini craft edebilmek için File, Chisal, Wrench ve Saw gibi el aletlerinize ihtiyacınız olacak. Başlangıç aşamasında bunları Copper, Lead, bronze gibi madenlerden kolaylıkla yapabilirsiniz.
Gerekli el aletlerini yaptıktan Chisal ve File ile Crucible craft edebilirsiniz. Crucible kullanmak için Burning Box'a ihtiyacınız olacak. Başlangıç aşamasında Lead veya Bismuth Burning Box craft edebilirsiniz.
Burning Box craft etmek için 4x Lead veya 4x Bismuth Plate ve 1x Double Copper Plate elde etmeniz gerekiyor.
Double plate elde etmek için 3 ingot örsünüzde çekiçleyin.
Burning Box'unuzu yapmak için 3x bricks (tuğla) bloklarına ihtiyacınız olacak. Dünyada topladığınız killeri (clay) fırında pişirerek elde edebilirsiniz.
Burning Box ile madenleri eritmek için Crucible craft etmek gerekiyor. Başlangıçta seramik crucible yapabilirsiniz. Kil bloklarını fırında pişirerek sertleştirilmiş kil (Hardened Clay) elde edebilirsiniz.
Örs (Anvil) Kullanımı
Örsü kullanmak için çekiç olması gerekli.
Örsü yerden topladığınız Red, Black Granit gibi taşlardan craft edebilirsiniz. İlerleyen zamanlarda Bronze, Tungstensteel gibi madenler ile daha sağlam örsler yapabileceksiniz.
Gregtech 6'nın örsleri için herhangi bir gui tasarımı bulunmuyor bu yüzden etkileşim ile malzemelerimizi üreteceğiz.
Plaka (Plate) Üretimi İçin: Sola ve sağa ingot (külçe) koyun ve çekiçleyin. Bu size double ingot verecek. Tekrardan double ingotu örse diğer tarafı boş kalacak şekilde koyun ve çekiçleyin. Artık plate hazır.
Folyo (Foil) Üretmek İçin: Sol tarafa plate koyun ve çekiçleyin.
Bükülmüş Plaka (Curved Plate) Üretimi İçin: Sağ tarafa plate koyun ve çekiçleyin.
Uzun Çubuk (Long Rod) İçin: Her iki tarafa çubuk koyun ve çekiçleyin.
Kısa Yay (small spring) Yapmak için: Sol tarafa çubuk koyun ve çekiçleyin.
Yay (Spring )Yapmak İçin: Sol tarafa uzun çubuk koyun ve çekiçleyin.
Örsler yapıldığı malzemeye göre dayanıklıkları vardır. Bu yüzden örsler kullanıldıkça yıpranacak ve en sonunda parçalara ayrılacaktır. Kırılma sonrası yapılan malzemeye göre arkasında parçalar bırakacak. Bunları geri dönüştürebilirsiniz. Örsün kalan canını öğrenmek için Magnifying Glass üzerine sağ tıklayabilirsiniz. Bu eşyanın ne olduğuna yazımızın ilerleyen yerlerinde değineceğiz.
Crucible Kurulumu
Bu aşamaya geldiğinizde artık madenleri eritip kalıp haline getirmeniz gerekiyor. Bu sayede steam/bronze çağına geçebilirsiniz.
Crucible'ı kullanmak için Burning Box'a ihtiyacınız olacak. Burning Box'u yaptıktan sonra Ceramic (seramik) Crucible yapmanız gerekiyor. Topladığınız killerden yapabilirsiniz.
Kalıp (Mold) Hazırlama
Erittiğiniz malzemeleri kalıba dökmek için Mold yapmanız gerekiyor. Yeni craft edilen moldlarda herhangi bir kalıp şekli bulunmamaktadır. Siz Chisel kullanarak kalıba şekil vermeniz gerekiyor. İngot (külçe) yapacaksanız 3x5, plaka için 5x5, Çubuk için 1x5 boyutlarında şekillendirmeniz gerekiyor. Başka bir konuda tüm kalıp şekillerinden detaylıca bahsederim.
Şekillendirme işleminde yanlış bir işlem yaparsanız Mold'unuzu çöpe atmanıza gerek yok çünkü her nokta için bir nugget olacak şekilde hesaplanıyor. Şekilleri verirken hizalamanın bir önemi yok. Sadece belirtilen boyutları tam karşılasın yeterli.
Mold'un hangi kalıbı üreteceğinden emin değilseniz Magnifying Glass ile bakabilir ya da envanterinize aldığınız da tooltip ekranında hangi kalıp olduğunu görebilirsiniz.
Madenleri Eritip Kalıba Dökme
Tüm hazırlıkları yaptıktan sonra artık madenleri eritmeye hazırsınız demektir. Lakin bu aşamada da bilmeniz gereken çok şey var. Yoksa benim gibi durmadan Crucible'i eritirsiniz.
Her malzemenin erime ve kaynama noktaları var. Aynı şekilde Crucible ve Mold'larınızı yaptığınız malzemeye göre de erime noktaları var. Seramikten yapılan kalıplar en fazla 2500K'ne (Kelvin) kadar dayanabilir. Meteoric Steel'den yapılan ise 2807 K kadar dayanabilir. Zaten başlangıç aşamasında bronze, iron yapacağınız için seramik yeterli olacaktır.
Bazı madenlerin erime sıcaklıkları (kelvin)
- Tin - 505K
- Copper - 1357K
- Bronze - 1357K
- Lead - 600K
- Iron - 1811K
- Steel - 2046K
- Gold - 1337K
Oyunda yanabilen hemen hemen her şeyi yakabilirsiniz. Fidanlar, kömürler, el aletleri, odunlar vs. Bunların belirli yanma süreleri var. Kömürlerin yanma süreleri uzun olduğu için belirli sıcaklığa geldikten sonra söndürmesi zor olabilir ve çok ısıdan dolayı Crucible'ın erimesine sebep olacaktır. Bu yüzden başlangıçta yanma süreleri daha hızlı olan yanıcı maddeleri kullanmanız gerekiyor ya da kömür filan kullanıyorsanız madeniniz eridiği zaman Burning Box'u kırınız. İlerleyen zamanlarda yanıcı gaz ve sıvı kullanan Burning Box'lar olacak. Bunlar anında tepki verdiği için bu sıkıntıyı yaşamayacaksınız. Rehberin ilerleyen yerlerinde de bunlardan bahsederim.
Oyunda birebir edindiğim deneyimler ve kaynakta belirttiğim rehberden yola çıkarak hemen hemen bildiğim çoğu şeyi anlatmaya özen gösterdim. Maden eritmeyle alakalı bir önemli nokta daha kaldı. Kazdığınız cevherleri (block tarzında olanlar) direkt Curible içine atarsanız sistem bunu taş olarak görecektir ve madenler boşa gidecektir. Bu yüzden ilk aşamada Hammer (çekiç) yaptıktan sonra cevherleri parçalamanız gerek. Bu size Crushed Copper Ore gibi eşya verecek. Bu şekilde bunu Crucible atabilirsiniz. Fakat attıktan sonra kürek yardımı ile içinde ki taş parçalarını almanız gerekiyor. Çünkü maden bloklarını olduğu gibi kırdığımız için cevherlerin içinde taş kalıntıları da oluyor. Iron (demir) yaptıktan sonra ufak ufak madenleri yıkamaya girecekseniz. Yıkanmış madenlerde bu durum söz konusu değil. Rehberimizin ilerleyen bölümlerinde maden çıkama ve işleme hakkında detaylı bilgiyi vereceğim. Şuan için aşama aşama gidiyoruz. Oyunda adım adım gelişebilmek için nelerin yapılması gerektiğini anlatıyorum.
O halde hadi kaynatalım.
Rehberin başlarında ateş yakabilmeniz gereken bilgileri vermiştim zaten. Tüm her şeyi hazır ettikten sonra artık Burning Box'u ateşleyebilirsiniz. Burning Box'un yapıldığı malzemeye göre ısı verecektir. Mesela: İnvar'dan yapılan Burning Box 16/HU verirken Bronze'dan yapılan 24/HU verir.
Cevherlerin erimesi için gereken ısının hesaplanması kısaca şu şekilde.
((Eritilecek Metallerin ve Crucible ağırlığı)*(Mevcut sıcaklık ve ortam sıcaklığına bölünür.) ve (Burning Box verimliliğinin % olarak 50000 katı))
Ben oynadığım da ortam sıcaklığı sabit 284K'idi. Biyomdan biyoma değişiyor mu bilmiyorum.
Not: Crucible'lar yapıldığı malzemeye göre çabuk ısınabilir. Seramikten yapılan Crucible, Tantalum'a göre daha fazla ısı geçirir.
Madenleri eritirken yaktığımız malzemeler bir süre sonra küle dönüşecek. Aralıklarla Burning Box içinde külleri temizlemeniz gerekiyor. Yanmadığı zaman elinizle alabilirsiniz ama yanarken elinizle almaya kalkarsanız cıs olacaktır.
Bu yüzden kürek kullanın.Başlangıçta termometre olmadığı için sıcaklığı ölçemeyeceğiz. Bu yüzden Crucible'a attığınız madenleri sürekli gözlemeniz gerekecek. Madenler erime sıcaklığına ulaştıktan sonra sıvı formuna dönüşecek.
Daha sonra sıvı formuna dönüştükten sonra Bu aşamada Burning Box'u söndürmeniz gerek. Önüne tam blok koyarak söndürebilirsiniz.
Alloy Yapımı
Termometre olmadan alloy yapmak zorlu bir süreç. Karıştıracağınız malzemelerin farklı erime sıcaklıkları olacaktır. Bronze yapımından örnek vereceğim. Bronze elde etmek için Copper ve Tin madenlerini karıştırmanız gerekecek. Tin 505 kelvin sıcaklıkta eridiği için ilk önce krem renkli bir sıvı ile karşılaşacaksınız. Bu aşamada Copper'ın da erimesini beklemelisiniz. Crucible ısısı 1357K ulaştıktan sonra Copper madeni de eriyecektir. Copper madeninin sıvı formu parlak turuncu renktedir. Bir süre sonra Copper ve Tin karışacak Sönük Turuncu rengini alacaktır. Bu aşamada Burning Box'u söndürüp erimiş madenleri kalıba dökmeniz gerekecek.
Erimiş madenleri kalıba dökme ve soğutma
Madenler eridikten sonra kalıba döküp şekil vermesini sağlayacağız. Yaptığınız Mold (kalıp), Crucible'ın yanına koyunuz. Daha sonra Mold üzerine sağ tıklayın ve sıvı formunda bulunan madenin soğuyup katılaşmasını bekleyin. Soğuduktan sonra akışkan görüntü kaybolacak ve renk değişecektir. Örneğin; oyunda demir madeni erimişken kırmızı rengindedir. Soğuduğunda beyaz görünüm alır. Katılaştıktan sonra ortam sıcaklığına düşene kadar soğumaya devam edecektir. Eğer çok sıcakken almaya kalkarsanız malzemenin sıcaklığına göre canınız gidecek. Eğer sıcakken almak istiyorsanız Pincers el aletini kullanabilirsiniz veya hazmet suit yapabilirsiniz. Hazmet suit'i bu aşamada yapamazsanız. Rubber işlemeye başladıktan sonra yapabilirsiniz.
Artık gelişiminizi sürdürmek ve buhar çağına geçmek için gereken makinaları craft etmeye başlayabilirsiniz. Fakat ilk önce madenleri daha rahat eritip kalıba dökmek için termometre yapmamız gerekecek.
Termometre Yapımı
Mevcut sıcaklığı ölçmemiz ve ileride redstone kullanarak otomatik Crucible kurumu hazırlamak için sıcaklığı ölçmek istiyoruz. Başlangıçta en azında elle sıcaklığı ölçmek için termometre yapmanız gerekiyor. Termometre yapımı Mercury (Hg - Civa) istediği için bunu Cinnabar madeninden karşılayabilirsiniz. Cinnabar'ın sıvılaşma sıcaklığı düşük olduğu için 1 sn kadar kısa sürede ısıtmanız yeterli. Çok ısıtırsanız kaynayacaktır. Size zarar verip kaybolacaktır. Bu yüzden dikkat!
Kaynayan cıvayı almak için Glass Bottle (Cam şişe) ile Crucible'a sağ tıklayın.
Termometre için Kırmızı boya şişesi de isteyecek. Kırmızı gülleri Juicer (ezici gibi bir şey) ile ezebilirsiniz. Daha sonra Glass Bottle ile sağ tıklayarak alın.
Tüm malzemeleri hazırladıktan sonra bir miktar cam ile termometrenizi yapabilirsiniz. NEI (Not Enough Items) modunda gerekli tarifler mevcut zaten. Sadece tarifi gösterilemeyen şeyleri anlattım.
Termometre ile sağ tıklayarak Crucible ve Mold sıcaklığını ölçebilirsiniz.
Bir süre daha ilerledikten sonra Thermometer Sensor yapmanız gerekecek. Bu sensör, Crucible'a yerleştirildiği için otomatik olarak sıcaklığı ölçüp panelde size gösterecek. Nasıl bir şeye benzediğiniz merak ediyorsanız;
Tabii ki de sadece sıcaklığı öğrenmek için kullanmıyoruz bunu. Screwdriver (Tornavida) ile fonksiyonlarını değiştirebilirsiniz. Üzerindeki tuşlar ile sıcaklık aralığı belirleyebilirsiniz. Bu sayede Crucible kurulumunuzu otomatikleştirebilirsiniz. Otomatik kontrolü tam sağlamak için sıvı veya gaz yakıt tüketen burning box'ları kullanabilirsiniz. Başlangıç aşamasında Coke Oven ile creosote oil üretebilirsiniz. Bu detaylı bir işlem olduğu için burada fazla yer vermem mümkün değil ama videolu rehberlere bakabilirsiniz.
Iron (Demir) ve Steel (Çelik) Gibi Madenlerin Yapımı
Gelişiminizi sürdürmek için demir ve çeliğe ihtiyacınız olacak. Bu yüzden bunların nasıl yapıldığını da bilmeniz gerekiyor. Gregtech 6 ile beraber artık oyunda saf olarak demir madeni bulamıyoruz. Magnetite, Brown/Yellow Limonate, Hematite gibi madenleri C (Carbon) ile birleştirerek demir üretebiliyoruz. Gerekli tarifler için NEI moduna bakabilirsiniz.
Not: Buhar çağında makinalar ile cevherler işlerken bazı madenlerden ufak miktarda demir parçaları elde edebileceksiniz. O aşamaya gelene kadar bu şekilde demir üretmeniz gerekecek. Çünkü buhar çağına geçmek için demire ihtiyacınız olacak.
Demir Yapımı
İlk aşamada demir yapmanın en kolay yolu Black Sand (Siyah kum) toplamak. Bu kumda Magnetite cevheri bulunur.
3 Külçe demir için: 14x Black Sand, 3x Carbon'u kaynatmanız gerek. (Kömür ve Charcoal tanesi 0,5 oranında C bulundurur. Bu yüzden 6 tane kömür atmanız gerek.)
Hepsi eridiğinde kırmızı renkte sıvı oluşacak. Bunu gördüğünüz anda demirin oluştuğunu anlayabilirsiniz. Bu noktada kalıba döküp demiri almak kaldı.
Wrought Iron Yapımı
Çelik yapabilmek için Demiri çok fazla ısıtıp Wrought Iron elde etmeniz gerekiyor. Demirin sıvılaşma ısısı 1811K iken Wrought Iron için 2014K civarındadır. Wrought Iron'a döndüğünde kırmızı renkli sıvı hafif soluklaşacak.
Çelik Yapımı
Çelik oyunda sıklıkla kullanacağımız malzemelerden birisi. Elektrik çağı için gerekli olan malzemelerin yapılmasından tutunda LV aşamasında da bir çok makinayı çelikten ve/veya paslanmak çelikten yapacaksınız.
Not: Çeliği üretmek için buhar çağına geçmeniz gerekecek. Buhar çağıyla ilgili bilgiyi rehberin ilerleyen kısımlarında belirteceğim.
Çelik yapımı için Wrought Iron ve 1.000 milibucket miktarında havaya ihtiyacınız olacak. Başlangıçta steam ile çalışan (Bronze Engine - RU) kullanarak Crucible'a hava verebilirsiniz. Bir süre daha kaynattıktan sonra kıpkırmızı renge bürünecek. Bu aşamada çelik olmuş demektir. Geriye kalan kalıba döküp soğumasını beklemek.
El İşçiliği Çağı
Demir ürettikten sonra Steam çağına geçmek için lazım olan birkaç manuel çalışan bloklara ihtiyacımız olacak.
Wooden Bucket: 3x tahta ve bir element ile yapılır. Başlangıç aşamasında Copper madenini kullanabilirsiniz. Sıcak olmayan sıvıları taşımak için kullanılır.
Ceramic Jugs: Kilden yapılır. 2000 L kadar sıvıları taşıyabilirsiniz. Sıvıları tekrardan dünyaya dökemezsiniz. Eğer meyve suyu barındırıyorsa içebilirsiniz. Yağmur yağarken dışarı koyarsanız zamanla su toplayacaktır.
Mortars: 5x Stained Clay (sertleştirilmiş kil), 2x Iron Ingot (demir külçesi) ile yapılır. Hurdaları, parlanmış ve yıkanmış cevherleri toz haline getirmek için kullanılır.
Juicer: 4x Stained Clay ile yapılır. Organik bileşenlerin suyunu çıkartmak için kullanılır. Erken aşamada rubber üretimi için gerekli olan Latex'i elde edebilir. Çiçeklerin suyunu çıkartabilirsiniz. (Termometre yapımı için kırmızı gülü ezerek kırmızı boya elde etmek.)
Grindstone: Magnifying Glass yapmak için ve ilerleyen aşamalarda lazer makinaları için gerekli olan lensleri bunda üretebilirsiniz.
Mixing Bowl: 5x Stained Clay ve kırmızı boya ile yapılır. Bileşenleri karıştırmak için kullanılır. Glue,
Gunpowder, Yiyecek, Asfalt, Alloy vs.
Bathing Pod: Başlangıç aşamasında tahtayla üretilir ve sıcak sıvıları tutamaz. Bileşenlere belli sıvılar ile karıştırarak yeni maddeler elde edilir. Kağıt, Trited Wood vs. Tüm tariflere bakmak için NEI modunu kullanabilirsiniz. Paslanmaz çelik ile yapılan versiyonunda ise sıcak sıvıları bulundurabilirsiniz. Elektrik çağına geçerken Galvanized Steel elde etmek için Zinc eritmek gerekecek.
Wooden Pipes: Kabuğu soyulmuş odun kütükleri ile yapılır. Başlangıç aşamasında soğuk sıvıları taşımak için kullanılır. Steam çağı için eve su çekmemiz gerekecek. Bunun ile çekebilirsiniz.
Drains: Sıvı taşıyan bir boruya bağlandığında dünyadan sıvıları çekebilir. Başlangıç aşamasında Steam üretmek ve madenleri işlemek için eve su çekmek gerekecek. Bunu kullanabilirsiniz. Gregtech 6'da sular sınırsız değildir. Sınırsız bir kaynağa sahip olmak için River biomuna yerleştirmeniz gerekecek.
Not: Evinizin illa River biyomunda olmasına gerek yok. Sadece Drain'in bulunduğu yer önemli.
Cauldrons (Vanilla): Eğer su hattına bunu koyarsanız içerisi otomatik olarak dolacaktır. Başlangıçta madenleri elle yıkamak için kullanılır. Bağladığınız su hattında kullanılan boruların taşıma oranı ne kadar yüksek ise o kadar hızlı şekilde dolacaktır. River biyomundan çektiğiniz su ile madenleri yıkarsanız ekstra maden parçaları kazanacaksınız.
Sifting Table: Toz haline getirilen cevherleri elemek için kullanılır. Lapis lazuri, Diamond elde etmek için bundan geçirmeniz gerekecek. Şansa bağlı olarak elediğiniz cevhere ek olarak bazı cevherler verecektir. Tüm tariflere NEI ile bakabilirsiniz.
Barrels: Sıcak olmayan sıvıları taşımak için kullanılır.
Item Barrels: Cheap versiyonlar 8.000, normal versiyonları 10.000 adet item saklayabilir. Item Barrel'ların en güzel yanı tozları otomatik olarak craft etmesidir. Madenleri işlerken ufak parçalar çok fazla bulunacak. Otomatik olarak bu parçaları birleştirir. Oyun sürecinde item barrel'lara çok fazla eşya depolayacağımız için hangi eşyanın nerede olduğunu sürekli aramak zor olabilir. Otomatik olarak eşyaları yerleştirmek için Storage Inserter yapabilirsiniz. Item Barrel'lar tahtadan yapıldığı için yanıcıdır. Bu yüzden sıcak sıvıların ve Burning Box'ların yanına yerleştirmeyin. Eğer yanan bir şeyin yanına item barrel koymak istiyorsanız IronWood Item Barrel yapabilirsiniz.
Mass Storage: Çalışma mantığı aynı Item Barrel'lar gibidir. Bunlar yapıldığı elemente göre daha fazla eşya saklayabilir.
Coke Oven: Odunları Charcoal'a, kömürleri Coal Coke'a çevirmek için kullanılır. Bu işlemler gerçekleştirilirken Creosote Oil elde edeceksiniz. Bunu da Liquid Burning Box'ları yakmak için kullanabilirsiniz. Oilshare ile de Oil elde edilir.
Wood Tank: Başlangıç aşamasında fazla miktarda bulunan sıcak olmayan sıvıları depolamak için kullanabilirsiniz. 432.000L tutar. Wood Tank Main Valve alta gelecek şekilde ve 3x3 boyutlarında ortası boş şekilde Wood Wall ile döşemeniz gerekecek. Multiblock'un tamamlandığını kontrol etmek için Magnifying Glass kullanabilirsiniz. Başlangıç aşamasında Coka Oven'dan çıkan Creosote Oil'i depolamak ve buhar çağına geçtikten sonra Distilled Water'ı depolamak için kullanabilirsiniz. Yalnız Wood Tank'ları yanan makinaların veya sıcak sıvı ve gaz geçişi olan boru hatların yanına kurmayınız aksi halde yanar.
Tank: İlerleyen aşamalarda madenler ile daha fazla alana sahip tanklar yapabilirsiniz. Yapıldığı malzemeye göre asitleri veya gazları tutabilir. Örneği asit ve gazları tutmak için paslanmaz çelikten yapmalısınız.
Çalışmalarınızı sürdürürken kolaylık sağlayacak bazı malzemeler
Hopper: Gregtech 6 ile birlikte birçok element ile huni yapabiliyoruz. Bu huniler yapıldığı malzemeye göre daha fazla alana sahip olabilir. Screwdriver (tornavida) ile kaç tane item vereceğini ayarlayabilirsiniz. Lignite Coal madenini işlerken bolca Germanium elde edeceksiniz. Germanium ile hunilerinizi yapabilirsiniz.
Chest: Gregtech 6 ile birlikte birçok element ile chest yapabiliyoruz. Bu chestler yanmaya karşı dayanıklıdır ve 2 vanilla chest kadar alanı barındırmaktadır. Lignite Coal madenini işlerken bolca Germanium elde edeceksiniz. Germanium ile hunilerinizi yapabilirsiniz.
Advanced Crafting Table: Birçok element ile yapabilirsiniz. Crafting Table'ın gelişmiş versiyonudur. Otomatik olarak yapılan malzemeyi hazırlar, aletleri ve sıvıları saklamak için slotları bulunur. Alt kısmında ise itemleri saklamak için alan bulunur.
Comparment Drawers: Tek bir blokta 4 sandık kadar alan bulunur. Advanced Crafting Table yanına koyulursa bunun içerisine koyduğunuz itemleri tanıyacaktır.
El işçiliği çağında genellikle yapacağınız işler şunlar olacak;
Maden, kum ve çakıl toplamak.
Çekiç ile cevheri kırmak. Kum ve çakılları elekten geçirmek.
Dünyada saf olarak bulunmayan madenleri elde etmek için kırdığınız cevherleri yıkamak.
Crucible ile madenleri eritip plate, ingot, ring elde etmek.
Bol bol Iron, Bronze elde edin.
Bol bol Kömür elde edin.
Bu aşamada tüm bu işleri maalesef elle yapacağız. Fakat bunları bizim yerimize yapan makinalar mevcut. Bu aşamada halen elektrik üretemediğimiz için %100 otomatik bir kurulum yapamayacağız fakat önemli ölçüde iş yükümüzü hafifletecek. O halde hazırsanız Steam çağına geçelim.
Steam Çağı (Buhar Çağı)
Bu aşamaya geldikten sonra ufak ufak matematik yapmanız gerekecek. Kullanacağımız makinaların çalışması için gereken enerjiyi üretmek için Steam kullanacağız. Kullanacağımız makina çeşitli enerji türlerine ihtiyaç duyacaktır. Crusher kullanmak isterseniz KU üretmek için Steam Engine kullanmanız gerekecek. Centrifuge, Wiremill gibi makinaları kullanmak için ise RU üretmek için Steam Turbine kullanmanız gerekecek. Enerji türleri hakkında daha detaylı bilgiyi buradan alabilirsiniz: Gregtech 6 Enerji Türleri
Steam üretmek için evinize düzenli gelen su kaynağına ihtiyacınız olacak. Yazımızın önceki bölümlerinde suyu eve getirmek için gerekenlerden bahsettim. Su kaynağımız hazır ise Stam üretmek için Burning Box ve Boilar craft etmeniz gerekecek. Başlangıç aşamasında bronze ile yapabilirsiniz.
Crucible kurulumuna benzer bir şekilde Burning Box'u altta, Boilar'ı üste koyun. Daha sonra fluid pipe ile boilar'a su akışını sağlayın. Yakınında Burning Box olduğu için tahtadan yapılmış fluid pipe'ları burada kullanmayın. Bronze ile yapabilirsiniz.
Boilar'ın üst tarafından buhar çıkışı bulunacaktır. Buharı kullanmak istediğimiz makinaya doğru fluid pipe hattı çekiyoruz.
Kurulumları hazırladıktan sonra Burning Box'u yakıyoruz ve Boilar'ın ısınmasını bekliyoruz. Boilar üzerinde basıncı ölçen barometre bulunacaktır. İbre yeşil'e ulaştığında Steam üretimi başlamıştır. Eğer üretilen Steam'ı kullanmazsanız zamanla Boilar içindeki basınç birikecek ve ibre kırmızıya geldikten sonra patlayacaktır. Bu yüzden kullandığınız makinaların ne kadar steam'a ihtiyaç duyduğuna bakmalısınız ve bu ihtiyaç kadar üretim yapmalısınız.
Örnek olarak;
Bronze Crusher çalıştırmak için Bronze Steam Engine'a yeterli miktarda buharı sağlamak için 2x Bronze Burning Box ve 2x Bronze Boilar'a ihtiyacınız olacak.
Uyarı: Boilar içinde su kalmazsa veya aşırı basınç olursa patlayacaktır. Bu yüzden kaynak kullanımını iyi ayarlamanız gerekecek. Magnifying Glass ile içerisinde ne kadar su ve buhar olduğuna bakabilirsiniz.
Buhar ile çalışan makinalar sürekli çalışacaktır. Gregtech 5'de sadece yapılacak iş varsa harcıyordu fakat Gregtech 6'da makinanın yapacak işi yoksa bile buhar almaya devam ettikçe boşta çalışmaya devam edecektir. Kaynakların boşa gitmemesi için makinalar ile işiniz bittiğinde Burning Box'u söndürmeniz gerekecek.
Steam kullanan makinalar içerisinde Buhar zamanla yoğunlaşacağı için düzenli olarak Distilled Water üretecektir. Distilled Water'ı sürekli olarak makinaların içinden tahliye etmemiz gerekecek. Aldığımız sıvıyı depolamak için tank yapmanız gerekecek. Başlangıç aşamasında Wood Tank yapabilirsiniz.
Kireçlenme (Calcification)
Dünyadan çektiğimiz su ile buhar ürettikçe Boilar içerisinde kireçlenme meydana gelecektir. Bu da verimliliği düşürecektir. Mignifying Glass ile kireçlenme oranına bakabilirsiniz. Kireçlenme en yüksek aşamaya ulaştığında mevcut verimlilik %50 azalacaktır. Yani 48 steam/t üreten bir boilar 24 steam/t üretecektir.
Kireci temizlemenin birkaç yolu var.
1. Yöntem: Kireçlenmiş Boilar'ı Chisel ile temizleyebilirsiniz ancak temizleme aşamasında içinde buhar olmamalı ve ısı almaması gerekmektedir.
2. Yöntem: Boilar'ı kırıp yerine geri koyun.
Her iki yöntemde de sürekli olarak verim düşüklüğü olacak ve bize ekstra iş yükü çıkartacaktır. Bu durumdan kurtulmak için Dryer ile Distilled Water hazırlamamız gerekecek. Dryer Steel ile yapıldığı için Steel üretmeniz gerekecek. Yazımızın önceki bölümlerinde nasıl üretileceğini yazmıştım. Dryer'in çalışması için Steel Burning Box'a ihtiyacınız olacak. Dryer'a düzenli olarak su sağladığınız sürece Distilled Water hazırlayacaktır. Zaten buhar ile çalışan makinalarımızda düzenli olarak Distilled Water üretecektir. Bunları bir tankta depoladıktan sonra Distilled Water'ları Boilar'ın içine verebilirsiniz. Yalnız ilk önce kirençlenmiş Boilar'ları temizlemeyi unutmayın.
Buhar İle Çalışan Basit Makinalar ve Maden İşleme Tesisi
Not: Daha anlatılacak çok şey var ama buraya kadar yazmak çok yordu. Yakın zamanda konu güncellenecektir.
Kaynak:
Linkleri görebilmek için
giriş yap veya kayıt ol.
Not: Bu konu birebir çeviri değildir. Oyun ingilizce olduğu için bir çok malzemenin adı ingilizce olarak yazdım. Fakat ne olduğunu bilmeyenler için parentez içine türkçesini yazdım. Yada ingilizcesini yazıp parentez içinde türkçesini yazdım..
Son düzenleme:
